Sabahları alarm çaldığında gözlerinizi açmak bile zor geliyor... Yorgunluk artık sadece bedensel değil, ruhsal da hissediliyor. Belki de tüm bunların sebebi sadece "yoğun hayat temposu" değildir. Belki de bedenin sana sessizce sesleniyor: "Ben demirsiz kaldım..."
Demir, vücudun oksijen taşıyan süper gücüdür. Hemoglobinin temel yapı taşıdır. O yoksa, hücrelerine oksijen ulaşmaz. Ve hücreler oksijensiz kalınca; enerjin tükenir, zihnin dağılır, kalbin bile yorulur.
Geceleri 8 saat uyuyorsun ama sabah kalktığında hâlâ yorgunsun. Kahveyle kendini zor ayakta tutuyorsun. İşte bu, demirin eksikliğinden olabilir.
Toplantıda biri bir şey anlatıyor ama sen uçmuş gitmişsin... Beynin, yeterli oksijen alamadığı için konsantrasyon yeteneğini kaybediyor.
Aynada kendine bakıyorsun ve fark ediyorsun: Dudakların solmuş, cildin cansız. Hemoglobin azaldığında bu ilk göze çarpan belirti oluyor.
Merdiven çıktığında kalbin sanki yarışta. Oysa sadece 2 kat çıkmışsın. Vücudun oksijeni taşıyamıyor, kalbin daha çok çalışıyor.
Tırnakların zayıf, kolay kırılıyor hatta bazıları yukarı doğru kıvrılıyor mu? Bu "kaşık tırnak" olarak bilinir ve demir eksikliğinin klasik işaretidir.
Saçların mı inceldi? Duşta avuç avuç saç mı geliyor? Demir eksikliği saç köklerinin beslenmesini engeller.
Yazın bile hırka mı arıyorsun? Ellerin ve ayakların sürekli buz gibi mi? Demir eksikliği termal dengenin bozulmasına neden olur.
Dilin kırmızı, parlak ve acıyor mu? Ağzında sürekli çıkan yaralar mı var? Bu da demir eksikliğinin gizli habercisi.
Evet yanlış okumadın. Vücut bazen "demir lazım" sinyalini böyle gönderir: Alakasız şeyleri yemek istemek.
Demir, sadece kaslara değil, ruhuna da enerji taşır. Eksikliği; mutsuzluk, huzursuzluk ve iç sıkıntısı gibi psikolojik etkiler doğurabilir.
Risk Grubu | Neden |
---|---|
Kadınlar (adet nedeniyle düzenli kan kaybı yaşayanlar) | Düzenli kan kaybı demir depolarını tüketir |
Hamileler ve emziren anneler | Artmış demir ihtiyacı |
Vegan ve vejetaryenler | Bitkisel demirin emilim zorluğu |
Sık kan bağışı yapanlar | Demir depolarının azalması |
Çölyak ve Crohn hastaları | Emilim bozuklukları |
Sporcular | Yoğun egzersizle demir kaybı |
Besin | Demir (100 g) | Not |
---|---|---|
Kırmızı Et | 2.7 mg | En yüksek biyoyararlanım |
Karaciğer | 6.2 mg | Vitamin deposu |
Ispanak | 2.7 mg | Bitkisel demir, C vitamini ile alınmalı |
Mercimek | 3.3 mg | Lif ve demir kaynağı |
Pekmez | 4.7 mg | Geleneksel enerji deposu |
Kabak Çekirdeği | 8.8 mg | Süper atıştırmalık |
☝️ Not: Bitkisel demirin emilimi düşüktür. C vitaminiyle (örneğin portakal suyu) birlikte alınması önerilir.
Her gün biraz daha yorgun hissediyorsan, ruh hâlin sık sık değişiyorsa, fiziksel gücün azalıyorsa... Bunları "alışıyorum", "geçer" diye geçiştirme. Vücudun sana